DVD-Audio : H Aυγή του High-Resolution Audio

Περίληψη

To γνωστό σε όλους CD κλείνει 20 χρόνια ζωής. Αν και είναι σίγουρο ότι θα συνεχίσει να αποτελεί το mainstream μέσο διάδοσης της μουσικής για πολύ καιρό ακόμα, έχουν αρχίσει πλέον να εμφανίζονται νέα ψηφιακά φορμά που μπορούν να προσφέρουν πολύ υψηλότερη ηχητική ποιότητα και πολύ περισσότερα επιπλέον χαρακτηριστικά. Τα νέα αυτά φορμά έχουν δύο βασικούς εκπροσώπους : το DVD-Audio και το SACD. Kαι οι δύο αυτοί εκπρόσωποι του High Resolution Audio προσφέρουν ασυμπίεστο υψηλής ποιότητας τόσο στερεοφωνικό όσο και surround ήχο.

Το άρθρο αυτό επικεντρώνεται στο DVD-Audio. Είναι το τελευταίο μέλος της οικογένειας οπτικών δίσκων DVD, μετά το βασικό DVD-Video. To DVD-Audio προσφέρει υψηλής ποιότητας ήχο, είτε σε 2 είτε σε περισσότερα κανάλια (surround) ενώ υπάρχει η δυνατότητα ταυτόχρονης προσφοράς περισσότερων της μίας εκδόσεων στον ίδιο δίσκο. Επίσης μπορεί να υποστηρίξει μια σειρά από έξτρα χαρακτηριστικά που δεν συναντώνται σε άλλα ψηφιακά format μουσικής.

Εισαγωγικά

Το DVD-Audio (DVD-A από εδώ και στο εξής) αναπτύσσεται με βάση τα specifications του DVD Forum. Το πρώτο specification για το DVD-A εκδόθηκε το Μάρτιο του 1999. Παρόλα αυτά για λόγους που σχετίζονται με προστασία των δικαιωμάτων του περιεχομένου, συσκευές DVD-A και τίτλοι μουσικής άρχισαν να προσφέρονται περίπου στα μέσα του 2000.

Το DVD-A έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά από ένα κοινό DVD-Video. Για τον λόγο αυτό, τα DVD-Video players δεν μπορούν να αναπαράγουν τα DVD-A εκτός και αν είναι κατασκευασμένα με το χαρακτηριστικό αυτό. Η πληροφορία που περιέχεται σε ένα DVD-A γράφεται σε διαφορετική περιοχή από εκείνη ενός DVD-Video, που ονομάζεται Audio Zone (AUDIO_TS κατάλογος), και η οποία αγνοείται από τα κοινά players. Παρόλα αυτά, σχεδόν όλες οι συσκευές που υποστηρίζουν DVD-A υποστηρίζουν και DVD-Video, ενώ στην περιοχή του DVD-A που μπορεί να διαβαστεί από DVD-Video players (video zone) μπορεί να υπάρχει το μουσικό περιεχόμενο του δίσκου (αν και κατώτερης ποιότητας λόγω διαφορετικής κωδικοποίησης).

Τα κυριότερα χαρακτηριστικά του DVD-A specification συνοψίζονται ακολούθως :

• Υψηλής ποιότητας πολυκάναλος ήχος με προστασία αντιγραφής
• Τα DVD-A players υποστηρίζουν CDs
• Υποστήριξη πολλών επιπέδων ποιότητας προσφέροντας ευελιξία
• Φιλικό σύστημα χειρισμού
• Επεκτάσιμο standard για μελλοντικές τεχνολογικές βελτιώσεις
• Πρόσθετα χαρακτηριστικά που περιλαμβάνουν video, εικόνες, κείμενο και menus
• Σύνδεση στο Internet για απόκτηση πληροφοριών σχετικά με τον τίτλο

DVD-Audio Formats

Το specification του DVD-A ορίζει δύο εκδόσεις του DVD-A format. Η πρώτη απευθύνεται σε αμιγώς μουσικές εφαρμογές και η δεύτερη συνδυάζει μουσική και video. Αν συμπεριληφθεί και το DVD-Video τότε υπάρχουν τρία συνολικά format που παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα :

DVD-Audio Disc Formats
DVD-Audio (χωρίς video)	Audio δίσκος με προαιρετικό κείμενο, μενού και εικόνες αλλά όχι video	Μόνο μουσική - αναπαραγωγή σε DVD-A players και universal players
DVD-Audio (με video)	DVD-Audio (με video)	Mουσική και Video - αναπαραγωγή σε universal players και DVD-Video player (video κομμάτι μόνο)
DVD-Video	Video αλλά όχι DVD-A περιεχόμενο	DVD-Video & Universal player

Οι DVD-A δίσκοι μπορούν να είναι σε οποιοδήποτε από τα φυσικά DVD format, δηλαδή DVD-5, DVD-9 και DVD-10. Aν και προς το παρόν υπάρχουν προβλήματα υλοποίησης, έχει προταθεί και εγκριθεί και ένα φυσικό format υβριδικού DVD-A δίσκου που θα περιλαμβάνει και ένα επίπεδο CD έτσι ώστε να μπορεί να αναπαραχθεί και σε κοινά CD players.

Ένας DVD-A δίσκος περιλαμβάνει μουσική, εικόνες, βίντεο και άλλες πληροφορίες ως αρχεία (δείτε το Σχήμα 1.). Τα DVD-A δεδομένα (που αποθηκεύονται στο AUDIO_TS κατάλογο) συνήθως ακολουθούνται από DVD-Video δεδομένα (αποθηκευμένα στο VIDEO_TS κατάλογο).

Σχήμα 1.

Η DVD-Audio zone περιλαμβάνει τα ακόλουθα αρχεία στον AUDIO_TS κατάλογο :

• SAMG (Simple Audio Manager) - είναι ένα αντίστοιχο του CD Table of Contents, που επιτρέπει την αναπαραγωγή των κομματιών σε audio-only players.
• AMG (Audio Manager) - είναι ο πίνακας περιεχομένων τόσο για την audio zone όσο και για την video zone και περιέχει την AMG πληροφορία και μενού.
• ASVS (Audio Still Video Set) - περιέχει σταθερές εικόνες για όλα τα μουσικά κομμάτια.
• ΑΟΒs (Audio Objects) - περιλαμβάνει τα μουσικά δεδομένα.

Τα μουσικά δεδομένα που περιέχονται στην Audio zone αποτελούνται από ένα μοναδικό stream χωρίς άλλα streams δεδομένων. Έτσι δεν είναι δυνατόν να συνδυαστούν μουσικά με άλλα δεδομένα όπως εικόνες. Έτσι όλα τα έξτρα δεδομένα πρέπει να προφορτωθούν στην μνήμη της συσκευής αναπαραγωγής πριν ξεκινήσει η αναπαραγωγή των μουσικών κομματιών ή κατά την διάρκεια παύσεων (π.χ. ανάμεσα στα κομμάτια). Οι DVD-A δίσκοι δεν έχουν κάποια κωδικοποίηση περιοχής (region code όπως οι DVD-Video δίσκοι), οπότε μπορούν να αναπαραχθούν σε οποιοδήποτε κατάλληλο player οπουδήποτε.

Η DVD-Video zone μπορεί να ακολουθεί τα μουσικά δεδομένα και αποτελείται από video και άλλα αρχεία, που μπορούν να περιλαμβάνουν τα ίδια μουσικά κομμάτια με εκείνα που περιέχονται στην DVD-A zone, με την διαφορά ότι αυτά τώρα κωδικοποιούνται ως Dolby Digital. Τα video αρχεία συμμορφώνονται με ένα υποσύνολο της DVD-Audio specification, χωρίς όμως multi-angle ή seamless branching. Λόγω περιορισμών στο διαθέσιμο bandwidth, δεν είναι δυνατόν να αποθηκευθεί υψηλής ποιότητας μουσική και video ως μέρος της ίδιας video ακολουθίας σε ένα DVD δίσκο. Έτσι οποιοδήποτε video σε ένα DVD-A δίσκο θα χρησιμοποιεί audio κωδικοποίηση που καθορίζεται για DVD-Video, περιλαμβάνοντας Dolby Digital, DTS και LPCM.

Κάθε πλευρά του DVD-A δίσκου ονομάζεται Album. Κάθε album μπορεί να υποδιαιρείται το μέγιστο σε 9 Groups, κάθε group σε 99 Tracks και κάθε track σε 99 Indexes. Στo Σχήμα 2 παρουσιάζεται αυτή η ιεραρχική δομή.

Σχήμα 2.

Για λόγους περιήγησης υπάρχει ένα επιπλέον επίπεδο ανάμεσα σε Groups και Tracks που αποτελείται από τους τίτλους (Audio Titles - ATT). Αυτές είναι λογικές οντότητες που χρησιμοποιούνται για να διατάξουν τα tracks σε Groups. Ένα group μπορεί να αποτελείται από ένα ή περισσότερα ATTs και κάθε ATT μπορεί να δείχνει σε ένα ή περισσότερα tracks. Ένα ATT μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αναπαραχθούν μουσικά κομμάτια ή video στις συσκευές εκείνες που έχουν τέτοια δυνατότητα. Τα ATTs αγνοούνται από audio-only players - οι συσκευές αυτές χρησιμοποιούν μόνο το SAMG για να παίξουν τα κομμάτια.

Κωδικοποίηση Μουσικού Σήματος.

Η DVD-A προδιαγραφή χρησιμοποιεί ένα διαβαθμισμένο γραμμικό PCM πολυκάναλο και stereo format κωδικοποίησης, down-mixing έλεγχο και άλλα προαιρετικά audio formats. Το video περιεχόμενο χρησιμοποιεί την ίδια κωδικοποίηση που χρησιμοποιείται και στους DVD-Video δίσκους. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι διαφορετικές κωδικοποιήσεις που χρησιμοποιούνται. Το DVD-A προσφέρει ρυθμούς δειγματοληψίας μέχρι 192 kHz για στερεοφωνικό σήμα και μέχρι 96 kHz για εξακάναλο surround ήχο. Επίσης το εύρος δυναμικής περιοχής (dynamic range ή signal to noise ratio) είναι της τάξης των 144dB. Σε αντιπαραβολή των τιμών μπορούν να δοθούν οι αντίστοιχες των CD που είναι 44.1kHz ρυθμός δειγματοληψίας, 16bits ανά δείγμα (LPCM κωδικοποίηση) και δυναμική περιοχή εύρους 96dB.

Audio Coding Modes
Coding Mode	LPCM or MLP	LPCM or Dolby Digital
Ρυθμός Δειγματοληψίας (kHz)	44.1 μέχρι 176.4, 48 μέχρι 192	48/96
Bits ανά Δείγμα	16/20/24	16/20/24
Μέγιστος Αριθμός Καναλιών	6 (96kHz), 2(176.4/192kHz)	6 ή 8
Μέγιστο Bit Rate (Mbit/s)	9.6 (για LPCM)	6.144

MLP - Meridian Lossless Packing

Για να αυξηθεί ο χρόνος αναπαραγωγής ενός DVD-A δίσκου σε minimum 74 λεπτά ανά επίπεδο για την μέγιστη ποιότητα και για να επιτραπεί χώρος για stereo μέγιστης ποιότητας, χρησιμοποιείται μια μέθοδος συμπίεσης που ονομάζεται Meridian Lossless Packing (MLP) ή αλλιώς Packed PCM (PPCM). Η μέθοδος MLP είναι απλή στην υλοποίηση και η αποκωδικοποίηση ενός MLP σήματος απαιτεί μικρή υπολογιστική ισχύ ακόμα για εξακάναλο ήχο 24bits/96kHz. Έχει δε το πλεονέκτημα είναι ότι δεν αλλάζει καθόλου το σήμα στην έξοδο γιατί όπως αναφέρει και το όνομα της είναι μια μη απωλεστική μέθοδος κωδικοποίησης σε αντίθεση με άλλες μεθόδους όπως Dolby Digital, DTS, MP3, ATRAC, MPEG1-2.

Οι παραπάνω μέθοδοι κωδικοποίησης συμπιέζουν την ηχητική πληροφορία «αγνοώντας» ένα μέρος της βασιζόμενο σε κάποια κριτήρια αντιληπτότητας ("perceptual" coders). Αυτό δίνει την δυνατότητα πολύ μεγάλης συμπίεσης (π.χ. η Dolby Digital κωδικοποίηση μπορεί να επιτύχει συμπίεση μέχρι 15:1 με εξαιρετικά αποτελέσματα). Αντίθετα η MLP κωδικοποίηση δεν μπορεί να πετύχει τόσο υψηλή συμπίεση (περίπου 40 έως 55%), το σήμα όμως που παράγει δεν υπολείπεται σε τίποτα του αρχικού PCM stream όσο υψηλής ανάλυσης και να είναι αυτό. Ο τρόπος που χρησιμοποείται για να συμπιέσει την πληροφορία είναι να «πακετάρει» με πιο αποδοτικό τρόπο τα PCM δεδομένα.

Γνωρίζοντας την πολύ μεγάλη χωρητικότητα ενός DVD είναι εύλογο να αναρωτηθεί κανείς γιατί απαιτείται συμπίεση της ηχητικής πληροφορίας. Το DVD-A μπορεί να προσφέρει ένα μέγιστο bit rate της τάξης των 9.6 Μb/s. Αν και είναι σίγουρα πολύ μεγαλύτερο από το bit rate που προσφέρει το DVD-Video (6.144Mb/s), δεν είναι αρκετό για εξακάναλο ήχο ποιότητας 24bit/96kHz (ένα τέτοιο σήμα απαιτεί bit rate της τάξης των 13.8 Μb/s). Χρησιμοποιώντας την MLP είναι δυνατόν να μειωθεί το bit rate σε λιγότερο από το μισό με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο μέγιστος χρόνος που μπορεί να παιχθεί από 65 λεπτά σε τουλάχιστον 74 και να περισσέψει και χώρος για στατικές εικόνες, κείμενο και μενού και video. Στους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζονται τα παραπάνω στοιχεία πιο ενδεικτικά.

Εφικτοί Ρυθμοί Δειγμάτων και Κβαντισμού
Ρυθμός Δειγματοληψίας	Κβαντισμός (bits)	1 ch	2 ch	3 ch	4 ch	5 ch	6 ch
44.1 or 48 kHz	16 έως 24	LPCM ή MLP
96 or 88.2 kHz	16	LPCM ή MLP
96 or 88.2 kHz	20 ή 24	LPCM ή MLP				MLP
176.4 or 192 kHz	16, 20 ή 24	MLP		Μη εφικτό

Down Mixing

To DVD-A περιλαμβάνει ειδικά χαρακτηριστικά για downmixing των PCM καναλιών. Σε αντίθεση με το DVD-Video, όπου ο αποκωδικοποιητής είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο του mixing των 6 καναλιών σε 2, το DVD-A περιλαμβάνει πίνακες συντελεστών για τον έλεγχο του downmixing και για την αποφυγή συσσώρευσης έντασης λόγω της συγχώνευσης των καναλιών. Μέχρι 16 πίνακες μπορούν να οριστούν για κάθε Album και κάθε Track μπορεί να σχετιστεί με ένα πίνακα. Οι συντελεστές έχουν εύρος από 0dB μέχρι 60dB. Η τεχνική αυτή ονομάζεται SMART (System Managed Audio Resource Technique).

Channel Groups

Ο μέγιστος ρυθμός δεδομένων για μουσική πληροφορία είναι 9.6Mb/s, που σημαίνει ότι η συχνότητα δειγματοληψίας για πολυκάναλο ήχο περιορίζεται στα 96kHz ή λιγότερο. Για να γίνει καλύτερη χρήση του διαθέσιμου bandwidth, το πολυκάναλο DVD-A μπορεί να κωδικοποιηθεί σαν δύο ομάδες καναλιών (Channel Groups) με διαφορετικές παραμέτρους (δηλαδή διαφορετικούς ρυθμούς δειγματοληψίας και διαφορετικό κβαντισμό) για κάθε ομάδα.

Ο πίνακας που ακολουθεί δείχνει τους τρόπους που μπορούν να συνδυαστούν οι διαφορετικές διαμορφώσεις. Να σημειωθεί ότι τα κανάλια μπορούν να ομαδοποιηθούν σε ομάδες των τριών (L, R και C) και πάνω.

Eπιλογές Ομαδοποίησης Καναλιών
	Ομάδα Καναλιών 1	Ομάδα Καναλιών 2
Συχνότητα Δειγματοληψίας (kHz)	48/44.1	48/44.1
	96	96 ή 48
	88.2	88.2 ή 44.1
Μέγιστο Bit Rate (Mbit/s)	16	16
	20	20 ή 16
	24	24, 20 ή 16

Για συχνότητες δειγματοληψίας της τάξης των 176.4 και 192 kHz μπορούν να υπάρχουν μόνο μέχρι 2 κανάλια (στέρεο), οπότε στην περίπτωση αυτή μπορεί να υπάρχει μόνο μία ομάδα καναλιών.

Στο Σχήμα 3. που ακολουθεί παρουσιάζονται οι τρόποι με τους οποίους είναι δυνατόν να διαμοιραστούν τα κανάλια στις δύο ομάδες. Στο σχήμα αυτό ισχύουν οι εξής συντομογραφίες :

L και R : Αριστερό και Δεξί κανάλι
C : Κεντρικό κανάλι
S : Surround
Ls και Rs : Αριστερό και Δεξί surround κανάλι
Lfe : Εφέ χαμηλής συχνότητας (subwoofer)

Σχήμα 3.

Προστασία Περιεχομένου.

Αρχικά, η επιλεγμένη προστασία περιεχομένου που είχε επιλεγεί για το DVD-A ήταν η CSS II. Με την εμφάνιση όμως του DeCSS λογισμικού για το DVD-Video, κρίθηκε αναγκαίο να εισαχθούν διαφορετικές διαδικασίες για την προστασία του περιεχομένου του δίσκου. Οι IBM, Intel, MEI και Toshiba (4C Group) ανέπτυξαν μια μέθοδο με το όνομα Content Protection for Pre-Recorded Media (CPPM) η οποία χρησιμοποιεί κλειδιά των 56bit, σε αντίθεση με τα 40 bit κλειδιά του CSS, και την C2 (Cryptomedia Cipher) για την κρυπτογράφηση του περιεχομένου.

H μέθοδος αυτή επιτρέπει σε μια «πειραγμένη» συσκευή αναπαραγωγής να απορριφθεί χρησιμοποιώντας ένα Media Key Block (MKB), το οποίο περιέχει ένα πολύ μεγάλο αριθμό από κλειδιά. Σε κάθε licenced αποκωδικοποιητή έχουν ανατεθεί κάποια set από μοναδικά device κλειδιά που του επιτρέπουν να διαβάσει από τον DVD-A δίσκο το Media Key (που χρησιμοποιείται για την κρυπτογράφηση του μουσικού περιεχομένου). Μόνο έτσι είναι δυνατή η αποκρυπτογράφηση του δίσκου ώστε να αναπαραχθεί επιτυχώς το περιεχόμενο του. Οποιαδήποτε συσκευή αναπαραγωγής μπορεί να απορριφθεί από μελλοντικούς δίσκους μέσω του MKB. Τα ΜΚΒs είναι μοναδικά για κάθε DVD-A τίτλο και νέα MKBs πρέπει να χρησιμοποιούνται κάθε τρεις μήνες ώστε να είναι δυνατή η απόρριψη συσκευών.

Σχήμα 4.

Πέρα από την προαναφερθείσα προστασία, οι DVD-A τίτλοι προστατεύονται και από μια μέθοδο ενσωμάτωσης ενός ειδικού σήματος μέσα στο ηχητικό περιεχόμενο. Είναι το ψηφιακό υδατογράφημα (digital watermark) που χρησιμοποιείται για να αναγνωριστούν τα μουσικά κομμάτια και να ενεργοποιηθούν ή όχι οι διαδικασίες προστασίας αντιγραφής. Γίνεται χρήση τεχνολογιών επεξεργασίας σήματος ώστε να ενσωματωθεί στο ηχητικό σήμα μια ψηφιακή υπογραφή και προαιρετικά κλειδιά κρυπτογράφησης στο μουσικό περιεχόμενο σε μορφή μη ακουστού θορύβου. Έτσι το υδατογράφημα θα πρέπει να μείνει ανέπαφο όταν το περιεχόμενο του δίσκου μετατρέπεται σε αναλογική είσοδος. Με τον τρόπο αυτό οι συσκευές αναπαραγωγής μπορούν να αναγνωρίσουν αντεγραμμένο υλικό και να αρνηθούν να το αναπαράγουν. Τεστ έχουν αποδείξει ότι ο θόρυβος που αντιστοιχεί στο υδατογράφημα δεν γίνεται αντιληπτός, αν και έχουν υπάρξει φορές που άτομα χαρακτηρισμένα στα σχετικά ως "golden-eared listeners" τον έχουν καταλάβει.

Το υδατογράφημα (που ονομάζεται Verance από το όνομα της εταιρείας επινόησης του) περιέχει 72bits πληροφορίας που περιλαμβάνουν 4 CCI (Copy Control Information) bits και 8 Usage Identifier bits κάθε 15 δευτερόλεπτα συν 60 Content Identifier bits κάθε 30 δευτερόλεπτα. Η πληροφορία αυτή χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση την διανομής και χρήσης της μουσικής και για να ελεγχθεί η πρόσβαση και χρήση του περιεχομένου.

Έξτρα Χαρακτηριστικά.

Το DVD-A εκτός από το μουσικό περιεχόμενο μπορεί να περιέχει και επιπλέον δεδομένα που περιλαμβάνουν στατικές εικόνες, μενού πλοήγησης στο δίσκο και προαιρετικά video.

Οι στατικές εικόνες (αναφέρονται ως Audio Still Video - ASV - ), γράφονται στον δίσκο σε ένα ξεχωριστό αρχείο. Κάθε στατική εικόνα είναι ένα MPEG-2Intra-frame και μπορεί, προαιρετικά να συνοδεύεται και από μια υποεικόνα για ένα μενού. Μέχρι περίπου 20 εικόνες προφορτώνονται στην μνήμη του player πριν να αρχίσει η αναπαραγωγή της μουσικής ή μεταξύ των μουσικών κομματιών όταν επιτρέπεται mute (βλέπε Σχήμα 5.). Οι εικόνες μπορούν να εμφανίζονται είτε σαν ένα slide show είτε ο χρήστης έχει την δυνατότητα να πλοηγηθεί σε αυτές. Οι μεταβάσεις από εικόνα σε εικόνα μπορεί να περιλαμβάνουν κάποιο εφέ cut, fade, dissolve και wipe.

Σχήμα 5.

Οι εικόνες είναι συμβατές είτε με NTSC είτε με PAL συστήματα. Συνήθως πάντως προτιμάται το NTSC, για λόγους συμβατότητας μιας και οι περισσότεροι Ευρωπαϊκοί players μπορούν να χειριστούν και τα δύο συστήματα ενώ οι Αμερικάνικοι μόνο τo NTSC. Επίσης και πάλι για λόγους συμβατότητας με τις κανονικές (4:3) και widescreen (16:9) απεικονήσεις περιλαμβάνονται και οι δύο εκδοχές των εικόνων.

Πέρα από τις εικόνες είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν και άλλα στοιχεία. Κείμενο μπορεί να αναγράφει τα ονόματα των καλλιτεχνών, διευθύνσεις Internet, στίχους κ.ά. Στατικό κείμενο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψει όλο το περιεχόμενο, ενώ δυναμικό κείμενο είναι κατάλληλο για πληροφορίες όπως είναι οι στίχοι που αλλάζουν κατά την μουσική παρουσίαση.

Video clips που ακολουθούν την DVD-Video προδιαγραφή μπορούν επίσης να συμπεριληφθούν. Το μουσικό μέρος του video μπορεί να παρουσιαστεί και χωρίς το video.

Μενού και πλοήγηση μπορούν να συμπεριληφθούν όπως και στους DVD-Video δίσκους. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί. Μπορούν να υπάρχουν μόνο δύο τύποι μενού σε ένα DVD-A δίσκο. Το κυρίως μενού που παρέχει ένα πλήρες σύνολο εντολών και το μενού επιπέδου κομματιού που επιτρέπει απλά scrolling μπρος - πίσω.

Ζητήματα Αναπαραγωγής.

Ζητήματα Αναπαραγωγής

Αν και οι DVD-A μπορούν να αναπαραχθούν στουε ήδη διαθέσιμους DVD players, για καλύτερα αποτελέσματα απαιτείται ξεχωριστό hardware. Γενικά υπάρχουν οι ακόλουθοι τύποι players :

• DVD-A, audio-only players - Είναι συσκευές χωρίς υποστήριξη οπτικών μέσων που αναλαμβάνουν μόνο την αναπαραγωγή των μουσικών κομματιλων που περιλαμβάνονται σε ένα DVD-A τίτλο. Είναι συσκευές που λειτουργούν όπως ακριβώς και τα περισσότερα CD players και συναντώνται ιδιαίτερα σε φορητές εφαρμογές όπως τα ηχητικά συστήματα αυτοκινήτων για παράδειγμα.
• DVD-A players - Είναι συσκευές που είναι σχεδιασμένες για την αναπαραγωγή του μουσικού περιεχομένου του DVD-A δίσκου, έχοντας περιορισμένες δυνατότητες όσον αφορά το οπτικό υλικό που περιλαμβάνεται. Μπορούν δηλαδή να εμφανίσουν απλό ή δυναμικό κείμενο και video μορφής slide show και μενού μόνο.
• Universal players - Μπορούν να αναπαράγουν τόσο DVD-A, όσο και DVD-Video δίσκους. Μιας και μπορούν να παράγουν και τα δύο format είναι συσκευές που έχουν την δυνατότητα να αναπαράγουν και το περιεχόμενο της video zone ενός DVD-A δίσκου.
• DVD-ROM συσκευές υπολογιστών - Αν και τα οδηγοί DVD-ROM μπορούν να διαβάσουν DVD-A δίσκους δεν υπάρχει αυτή την στιγμή κατάλληλο software για την υποστήριξη της υψηλής πιστότητας του DVD-A. Μόνο η κάρτα ήχου Sound Blaster Audigy 2 προσφέρει σχετική υποστήριξη αυτή την στιγμή.

Δέκτες και Ενισχυτές

Οι DVD-A players συνεργάζονται χωρίς πρόβλημα με τους υπάρχοντες δέκτες. Βγάζουν ως έξοδο PCM και Dolby Digital, και κάποιοι προαιρετικά υποστρίζουν DTS και DSD formats. Παρόλα αυτά οι περισσότεροι σύγχρονοι δέκτες δεν μπορούν να αποκωδικοποιήσουν το υψηλής ανάλυσης πολυκάναλο PCM ήχο, και ακόμα και στην περίπτωση που κάτι τέτοιο είναι δυνατό, ένα τέτοιο ηχητικό σήμα δεν μπορεί να μεταφερθεί με τις standard ψηφιακού ήχου συνδέσεις.

DVD-A players με high-end ψηφιακοαναλογικούς μετατροπείς (DACs) μπορούν να συνδεθούν σε δέκτες με δικάναλες ή εξακάναλες αναλογικές εισόδους. Το μειονέκτημα στην περίπτωση αυτή είναι ότι κάποια από την ποιότητα του σήματος θα χαθεί αν ο δέκτης ξαναμετατρέπει το αναλογικό σήμα που δέχεται σε ψηφιακό για περαιτέρω επεξεργασία. Έτσι έχουν προταθεί νέοι δέκτες με βελτιωμένες ψηφιακές συνδέσεις όπως IEEE 1394 (FireWire) για να μπορούν να χρησιμοποιήσουν την πλήρη ψηφιακή ανάλυση του DVD-A.

Ένα τελεταίο θέμα που σχετίζεται με τους δέκτες είναι ότι οι περισσότεροι που υποστηρίζουν 6κάναλο ήχο με είσοδο από αναλογικές συνδέσεις, δεν μπορούν να κάνουν διαχείρηση μπάσσων (bass management). Αυτό γίνεται γιατί συνήθως αυτές οι είσοδοι περνιούνται κατευθείαν στον ενισχυτή. Το πρόβλημα όμως είναι ότι χωρίς διαχείρηση των μπάσσων σε εξάκαναλες αναλογικές εισόδους, ένα ηχοσύστημα που διαθέτει ηχεία που δεν υποστηρίζουν πλήρες εύρως συχνοτήτων και για τα πέντε surround κανάλια δεν θα αναπαράγουν σωστά τις μπάσσες συχνότητες.

          ΠΗΓΕΣ.

1. DVD FAQ
          (http://www.dvddemistyfied.com/dvdfaq.html)
2. DVD Audio Overview
          (http://www.disctronics.co.uk/tecnhology/dvdaudio/dvdaud_intro.htm)
3. DVD-Audio, A Producer's Primer
          (http://www.dolby.com/tech/m.br.0004.DVDAudio.html)
4. DVD Forum
          (http://www.dvdforum.org)
5. HighFidelityReview.com
          (http://www.highfidelityreview.com)
6. Meridian Lossless Packing
          (http://www.meridian-audio.com)